(Thuonghieudoanhnghiep – 08/09/2025) – Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đang đối diện khoản lỗ lũy kế gần 45.000 tỉ đồng. Bộ Công Thương đã đưa ra hai phương án phân bổ vào giá điện, song nhiều Bộ, Ngành và Hiệp hội yêu cầu làm rõ cơ sở pháp lý, tính minh bạch và tác động tới người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp.
Nội dung
Trong giai đoạn 2022–2023, do tác động từ khủng hoảng địa chính trị và giá nhiên liệu leo thang, EVN báo lỗ lũy kế tới 50.029 tỉ đồng.
Đến cuối năm 2024, khoản lỗ giảm xuống còn 44.792 tỉ đồng. Trước tình hình vốn Nhà nước tại EVN có nguy cơ không được bảo toàn, tập đoàn đã kiến nghị cho phép tính khoản lỗ này vào giá bán lẻ điện bình quân.
Bộ Công Thương xây dựng dự thảo lần 3 sửa đổi Nghị định 72/2025, đề xuất 2 phương án:
Phương án 1: Phân bổ các chi phí trực tiếp chưa bù đắp từ 2022 trở đi theo báo cáo tài chính kiểm toán (sau khi trừ lợi nhuận khác). Cơ chế này có thể áp dụng nhiều năm nếu tái diễn tình trạng tương tự.
Phương án 2: Chỉ xử lý các chi phí phát sinh từ 2022 đến trước khi nghị định có hiệu lực, không áp dụng cho các năm sau để duy trì động lực tiết kiệm chi phí của EVN.
Ngoài ra, dự thảo còn đề xuất phân bổ chênh lệch tỷ giá và khoản tỷ giá chưa thanh toán từ các nhà máy điện vào giá điện.
Bộ Quốc phòng: Yêu cầu làm rõ các yếu tố cấu thành khoản lỗ, xác định phần chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất – cung ứng điện.
Bộ Tài chính: Đề nghị tách bạch lỗ do chính sách an sinh, lỗ từ sản xuất – kinh doanh và đầu tư ngoài ngành; đồng thời đánh giá tác động tới người dân, doanh nghiệp và đề xuất giải pháp giảm thiểu ảnh hưởng.
VCCI: Đặt vấn đề về cơ sở xác định chi phí, trách nhiệm của cơ quan quản lý, phương thức phân bổ (một lần hay lộ trình). Câu hỏi lớn: “Sau khi xử lý lỗ, liệu giá điện có giảm trở lại?”.
VEEA (Hiệp hội Năng lượng Việt Nam): Nhấn mạnh phải quy định rõ trách nhiệm quyết định sau đề xuất EVN, đặc biệt với chi phí do yếu tố chủ quan của doanh nghiệp.
Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam: Cảnh báo việc đưa chi phí từ năm 2022 vào giá điện 2025 có thể tác động trực tiếp tới đời sống và sản xuất kinh doanh.
TS. Hà Đăng Sơn: Cho rằng báo cáo tài chính kiểm toán của EVN giai đoạn 2022–2024 thiếu chi tiết, khó minh bạch nếu dùng làm căn cứ phân bổ. Đề nghị EVN công khai từng khoản chi phí và thiết lập cơ chế giám sát định kỳ.
Dự thảo lần 3 hiện đã được gửi Bộ Tư pháp thẩm định, dự kiến trình và ban hành trong tháng 9/2025.
Bộ Công Thương khẳng định: nhờ điều kiện thủy văn thuận lợi trong 7 tháng đầu 2025, EVN cải thiện kết quả kinh doanh. Theo tính toán sơ bộ, nếu phân bổ khoản lỗ và chênh lệch tỷ giá, giá điện có thể chỉ tăng nhẹ 2–5%, hoặc hầu như không thay đổi.
Nếu tăng 3% vào tháng 10, chỉ số CPI cả năm 2025 dự kiến tăng thêm 0,03 điểm phần trăm – mức được coi là “không gây sốc” cho nền kinh tế.
Ngoài bài toán xử lý lỗ của EVN, một lượng vốn lớn đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo (mặt trời, gió) cũng đang chịu áp lực lớn.
Bài toán xử lý gần 45.000 tỉ đồng thua lỗ của EVN không đơn thuần là vấn đề kinh tế, mà là thử thách với quản lý nhà nước về điện lực, chính sách giá và niềm tin của nhà đầu tư. Trong bối cảnh nền kinh tế đang cần ổn định vĩ mô, việc đưa ra quyết định minh bạch, công bằng và hợp lý hơn bao giờ hết.
Phóng viên: Nguyễn Trung
Chuyên mục: KINH DOANHTin Tức
Tag:
Bài viết trước: Minh bạch và trách nhiệm trong pháp luật đấu thầu: Góc nhìn từ vụ Tập đoàn Sơn Hải trượt thầuBài kế: Nam A Bank Nghệ An và Quỹ Tấm Lòng Vàng Sunshine Global: Lan tỏa yêu thương qua “Ngày hội đỏ 2025 – Ươm mầm khát vọng”
